หนมจีนเรือนจำ by หับเผย จากครัวเล็กหลังกำแพงสูงสู่สะพานแห่งโอกาส

เช้าวันธรรมดาบนถนนยาตราสวัสดี ตำบลพิมาน อำเภอเมือง จังหวัดสตูล แสงแดดอุ่นอ่อนส่องลงบนร้านขนมจีนเล็ก ๆ ตรงข้ามเรือนจำจังหวัดกลิ่นน้ำยาหอมกรุ่นลอยคลุ้งเหนือโต๊ะไม้เรียบง่ายที่รอต้อนรับผู้มาเยือนร้านแห่งนี้ไม่ได้ขายเพียงอาหาร หากแต่ขาย “โอกาสครั้งใหม่” ให้กับผู้คนที่อยากเริ่มต้นชีวิตใหม่อีกครั้ง

เมล็ดพันธุ์ของโครงการ เปิดครัว เปิดใจ เปิดทางกลับบ้าน

แรงบันดาลใจเริ่มจาก พี่พี – พีรพล น่วมศรี ผู้บัญชาการเรือนจำจังหวัดสตูล ด้วยความตั้งใจอยากเห็นผู้ต้องขังกลับคืนสู่สังคมได้อย่างมั่นใจ จึงเกิดโครงการพัฒนาพฤตินิสัยและฝึกวิชาชีพของเรือนจำจังหวัดสตูล จนนำไปสู่ร้านหนมจีนเรือนจำ by หับเผย สำหรับคำว่า หับเผย พี่พี ได้อธิบายว่า “เป็นคำโบราณของเรือนจำ หับ คือ ปิด และ เผย คือ เปิด สื่อถึงการปิดกั้นที่ผ่านมาของชีวิตผู้ต้องขังและการเปิดโอกาสใหม่เมื่อก้าวสู่เส้นทางการเรียนรู้และอาชีพ พร้อมเป็นพื้นที่ให้สังคมได้มองเห็นคุณค่าของการให้อภัย” โดยปัจจุบัน กรมราชทัณฑ์ได้นำคำว่า หับเผย มาใช้เป็นชื่อร้านค้าและคาเฟ่ของเรือนจำเพื่อเป็นการรำลึกถึงประวัติศาสตร์ความเป็นมา

หน้าร้านมีผู้ต้องขังชาย 5 คน ที่ประพฤติดีและใกล้พ้นโทษ ทำหน้าที่ต้อนรับลูกค้า บริการ และคิดเงินส่วนในครัวด้านหลังคือผู้ต้องขังหญิงที่ตั้งใจปรุงน้ำยาหลากรส—กะทิหอมมัน ไตปลาจัดจ้าน แกงเขียวหวานกลมกล่อม และแกงหวานเข้มข้น ทุกจานเสิร์ฟพร้อมไข่ต้ม ไก่ทอดกรอบ และผักสดจากแปลงเกษตรของเรือนจำ ทั้งหมดนี้ในราคาย่อมเยาเพียง 25 บาท

ครัวที่สอนมากกว่าการปรุงอาหาร

“เราไม่ได้มุ่งกำไรเป็นหลัก เรามุ่งให้เขามีวิชาชีพ มีความภูมิใจและกล้าที่จะกลับไปเผชิญหน้ากับสังคม” โครงการนี้ไม่ได้สอนเพียงแค่การจับตะหลิว แต่ยังสอนการเป็นผู้ประกอบการ ตั้งแต่การคำนวณต้นทุน - กำไร การเบิกจ่ายวัตถุดิบ การทำบัญชี ไปจนถึงงานบริการลูกค้า ให้ผู้ต้องขังได้ฝึก กล้าพูด กล้าสบตา และกล้าก้าวข้ามกำแพงในใจตนเอง นอกจากนี้ยังมีการเชิญร้านชาชักชื่อดังของสตูล ที่มาถ่ายทอดเคล็ดลับ เพื่อเพิ่มมาตรฐานที่พร้อมต่อยอดทันทีเมื่อพ้นโทษกลับคืนสู่สังคม โดยคัดเลือกผู้เข้าร่วมที่เหลือโทษไม่เกิน 1 ปี 6 เดือน เพื่อพร้อมต่อยอดทันที

รายได้ก็ถูกออกแบบให้เป็นแรงหนุนชีวิตใหม่ โดยแบ่งเป็น 70% มอบให้ผู้ต้องขัง เพื่อเก็บเป็นทุนตั้งต้นหลังพ้นโทษ และอีก 30% กลับเข้าสู่โครงการฝึกอาชีพ เพื่อหมุนเวียนฝึกคนรุ่นต่อไปและสานต่อวงจรแห่งโอกาสที่ยั่งยืนไม่รู้จบ เพื่อให้การเปลี่ยนผ่านจับต้องได้ เรือนจำยังเชิญคนต้นแบบที่ประสบความสำเร็จหลังพ้นโทษกลับมาเล่าประสบการณ์ ส่งต่อแรงบันดาลใจให้รุ่นน้อง—ให้เห็นว่าทางข้างหน้ามีจริงและเดินได้

รสชาติที่กลมกล่อมกับความหมายที่เข้มข้น

ทุกคำที่ตักขึ้น ไม่ได้มีเพียงรสชาติอร่อย แต่ยังแฝงไว้ด้วยคุณค่าของการยอมรับและให้อภัย ทุกการอุดหนุนคือการส่งต่อกำลังใจ คือถ้อยคำที่บอกว่า “สังคมยังพร้อมเปิดพื้นที่ให้คนที่อยากเริ่มต้นใหม่”

นอกจากขนมจีน ยังมีขนมหวานที่รังสรรค์ด้วยความละเอียด ทั้งลูกชุบสีสดใส วุ้นกะทิหอมมัน โดนัทนุ่ม และขนมชั้นที่เรียงอย่างประณีต ทุกชิ้นคือตัวแทนของความพยายาม และความพร้อมจะเปลี่ยนแปลง

ศูนย์รวมงานฝีมือ ความหวังที่หล่อหลอม

ภายในเรือนจำยังมีศูนย์จำหน่ายผลิตภัณฑ์ที่รวบรวมงานฝีมือจากการฝึกวิชาชีพหลายแขนง ไม่ว่าจะเป็นน้ำชง, ไม้กวาด, พรมเช็ดเท้า, ว่าวพื้นเมือง, ฝาชี, งานเฟอร์นิเจอร์ไม้ ไปจนถึงงานคาร์แคร์ ผลงานทุกชิ้นคือภาพสะท้อนของความพยายามที่จะสร้างคุณค่าด้วยน้ำพักน้ำแรงของตนเอง โครงการเหล่านี้ยังช่วยเปิดโลกให้ผู้ต้องขังได้เห็นศักยภาพของตนเอง และมองเห็นทางเลือกที่เป็นไปได้นอกกำแพง

เสียงจากหัวใจ

ผู้ต้องขังที่เข้าร่วมโครงการ เล่าด้วยน้ำเสียงจริงใจว่า “รู้สึกภูมิใจครับ ที่ได้ฝึกวิชาชีพ เผื่อออกไปข้างนอกจะได้สานต่อสิ่งที่ทำจากในนี้”

อีกคนเอ่ยเสริมเบาๆ ด้วยรอยยิ้มว่า“ดีใจครับ ที่ได้รับโอกาสแบบนี้ ขอบคุณผู้ใหญ่และเจ้าหน้าที่ทุกคนที่ไม่ทอดทิ้งเรา”

ประโยคสั้น ๆ เหล่านี้ คือกำลังใจที่ค่อย ๆ เติมเต็มหัวใจและหลอมให้เห็นความหวังกลับมาอีกครั้ง

ด้านลูกค้าที่แวะมาลิ้มลองก็พูดตรงกันว่า

“อร่อย ราคาย่อมเยา บริการก็ดี”

“ตั้งใจมาสนับสนุน ได้ทั้งความอร่อยและได้ให้กำลังใจ”

ทุกคำชื่นชม…ไม่เพียงทำให้ร้านคึกคัก แต่ยังเป็นแรงผลักใจให้ผู้ปรุงและผู้เสิร์ฟก้าวเดินต่อ

เบื้องหลังที่เป็นแรงผลักดัน

เบื้องหลังความต่อเนื่องของงานทั้งหมดนี้ โครงการนี้เกิดขึ้นได้ด้วยการสนับสนุนจาก

• นายพีรพล น่วมศรี ผู้บัญชาการเรือนจำจังหวัดสตูล
• นายมูหมัดยูซุป เบ็ญอาซิส ผู้อำนวยการส่วนพัฒนาผู้ต้องขัง
• นางสาวสุภาพร ทับมาก หัวหน้าฝ่ายฝึกวิชาชีพ

ร่วมกันผลักดันแนวคิดว่า “ทุกชีวิตที่เคยก้าวพลาด สมควรได้เรียนรู้ และมีโอกาสสร้างชีวิตใหม่ที่ดีกว่าเดิม” จึงมีทั้งกองทุนสวัสดิการและการสนับสนุนของฝ่ายฝึกวิชาชีพ เพื่อให้ผู้พ้นโทษสามารถเขียนโครงการขอทุนประกอบอาชีพต่อได้จริง

นายมูหมัดยูซุป เบ็ญอาซิส กล่าวว่า “แก่นแท้ของราชทัณฑ์คือการแก้ไขคน และตั้งใจคืนพ่อที่ดีให้ลูก คืนลูกที่ดีให้พ่อแม่ คืนผู้นำที่ดีให้ครอบครัว เพราะเมื่อครอบครัวเข้มแข็ง ชุมชนก็แข็งแรง และพลังนั้นจะส่งต่อไปถึงประเทศชาติ แม้งานนี้จะเหนื่อยมาก แต่ความหมายและคุณค่าทำให้ทุกคนยืนหยัดต่อ”

ผลลัพธ์ที่เริ่มผลิบาน

แม้ร้านหนมจีนเรือนจำ by หับเผย จะเพิ่งเปิดมาราว 6-8 เดือน แต่ผลลัพธ์ก็น่าชื่นใจ ทั้งจำนวนลูกค้าที่เพิ่มขึ้น ความมั่นใจของผู้เข้าร่วมที่ค่อยๆ งอกงาม และมีการติดตามผู้ที่นำทักษะออกไปต่อยอดแล้ว นอกจากนี้ยังเตรียมแผนการขยายจำนวนผู้เข้าร่วมตามความต้องการของลูกค้าที่มากขึ้น

ที่สำคัญ โครงการนี้กำลังขยายไปยังเรือนจำอื่น ๆ ทั่วประเทศ เพื่อให้ “ครัวเล็ก ๆ ข้างกำแพง” กลายเป็นสะพานกลับบ้านของใครอีกหลายคน

หากคุณผ่านสตูล…แวะชิม แวะให้กำลังใจ

ร้านขนมจีนเรือนจำสตูล ไม่ได้เป็นเพียงร้านอาหารเล็ก ๆ หากแต่เป็นสะพานแห่งความหวังที่เชื่อมโลกภายในกับโลกภายนอกและยืนยันว่าพลังของการให้อภัยกับการให้โอกาสนั้น สามารถเปลี่ยนชีวิตคนได้จริง

ลองแวะชิมขนมจีนสักจาน จิบชาชักสักแก้ว แล้วคุณจะได้ลิ้มรสทั้งความอร่อยและความอบอุ่นใจในคำเดียวกัน

ร้านเปิดทุกวันจันทร์–ศุกร์ เวลา 09.00–14.00 น.

📍 ตั้งอยู่ตรงข้ามเรือนจำจังหวัดสตูล บนถนนยาตราสวัสดี